Marcus 14, 26-51: Jezus op de Olijfberg

Marcus 14, 26-51 // Matteüs 26, 36-56 // Lucas 22, 39-53

De tekst

Dichter bij de tijd

(naar: C. LETERME, Map Bijbel in 1000 seconden, fiche die hoort bij Marcus 14, 1 - 15, 47)

Na het zingen van psalmen gingen ze naar de Olijfberg. Onderweg zei Jezus: ‘Jullie zullen allemaal ten val komen.’
Petrus zei: ‘Al komt iedereen ten val, ik zeker niet.’
Maar Jezus zei: ‘Ik zeg je: vandaag, nog deze nacht, voor de haan tweemaal kraait, zul jij drie keer zeggen dat je Mij niet kent.’
Maar Petrus zei: ‘Ik zal nooit zeggen dat ik Je niet ken.’
En alle leerlingen die bij Jezus waren, zeiden hetzelfde.

Ze kwamen aan bij Getsemane, een tuin aan de voet van de Olijfberg. Jezus zei tegen zijn leerlingen: ‘Ga hier zitten, terwijl Ik ga bidden.’ Petrus, Jakobus en Johannes gingen met Hem mee. Maar dan werd Jezus angstig en onrustig. ‘Ik ben dodelijk bedroefd,' zei Hij, 'blijf hier en blijf wakker.’ Hij ging wat verder, wierp zich op de grond en bad:
‘Abba, Vader, Jij kunt alles. Neem deze beker van Me weg. Maar niet wat Ik wil, maar wat Jij wilt, mag gebeuren.’
Jezus ging terug. Zijn drie vrienden sliepen. Hij vroeg aan Petrus: Simon, slaap je? Kon je dan niet één uur wakker blijven? Blijf wakker en bid dat jullie volhouden.’ Jezus ging terug bidden. Maar toen Hij terugkwam, vond Hij hen weer in slaap. Zijn leerlingen wisten niet wat ze moesten zeggen. Wanneer Jezus voor de derde keer terugkwam, zei Hij: ‘Slaap nu maar rustig verder. Het uur is gekomen. Sta op, laten we gaan. Kijk, hij die Mij overlevert, komt eraan.’

Hij was nog niet uitgesproken of Judas was daar, samen met een hele bende met zwaarden en knuppels. Die was gestuurd door de hogepriesters, Schriftgeleerden en oudsten. Judas had hen gezegd: ‘Diegene die ik zal kussen, die is het.’ Wanneer Jezus aankwam, ging hij recht op Hem af en zei: ‘Rabbi’, en hij kuste Hem. Ze grepen Hem en overmeesterden Hem. Dan zei Jezus: ‘Jullie komen met zwaarden en knuppels op Me af om Me te arresteren, alsof Ik een rover ben. Ik gaf dag in dag les in de tempel. Waarom hebben jullie Me daar dan niet opgepakt?’ Intussen lieten zijn leerlingen Hem allemaal in de steek en vluchtten weg. De bende bracht Jezus naar de hogepriester.

Stilstaan bij…

Galilea
(= gewest van de heidenen)
Dit was een landstreek van Palestina met een multiculturele en multireligieuze bevolking, waar naast joden ook vele niet-joden leefden.
In deze streek verborgen zich vele verzetsstrijders, die zich tegen de Romeinse bezetters keerden. Omdat de dorpsbewoners vaak achter hen stonden, was iedereen uit Galilea verdacht.

Haan
De haan roept de mensen wakker uit hun slaap (beeld voor de dood).
De nieuwe dag die hij aankondigt, is het beeld van een nieuw begin, een nieuwe hoop.

Getsemane
(= olijvenpers)
Dit was een stuk grond dat beplant was met olijfbomen, en waar ook een pers was. Volgens Johannes lag deze tuin langs de Kedronvallei aan de voet van de Olijfberg, in het Oosten van Jeruzalem. Van daaruit zag men de tempel. Toen Jezus leefde, was deze berg begroeid met olijfbomen.

Uw wil geschiede
Deze zin herinnert aan het onzevader, het gebed dat Jezus leerde aan zijn leerlingen.

Zondaar
Een zondaar is iemand die een zonde begaat. In de Bijbel is zonde niet alleen: niet leven naar de ‘geboden’ en ‘wetten’ die deel uitmaken van de relatie / verbond tussen God en mens, maar ook: het nalaten van het goede. Door zondig te leven, komt men niet alleen tekort tegenover de medemens, maar ook tegenover God.

Hogepriesters
Een hogepriester stond aan het hoofd van de priesters en de levieten, de tempeldienaren. Hij was ook de voorzitter van het Sanhedrin, de Grote Raad.
Van 18-36 na Christus was Kajafas hogepriester in Jeruzalem. Hij was de schoonzoon van Annas, die hogepriester was van 5-15 na Christus. Annas was een hogepriester met veel invloed en gezag, ook na zijn ambtstermijn. Dit is wellicht de reden waarom in het evangelie sprake is van hogepriesters.

Kussen
Een kus die openbaar werd gegeven, was een betuiging van eerbied, geen teken van intimiteit.
Omdat de soldaten niet weten wie Jezus is - er bestonden toen nog geen foto's of filmpjes - was het nodig dat iemand een teken gaf om Hem te herkennen.

Rabbi
(Hebreeuws = meester)
In het officiële jodendom was dit de aanspreektitel voor een leraar.

Tempel
Voor de joden was de tempel de heiligste plaats ter wereld en de enige waar men kon offeren. Salomo bouwde de eerste tempel in Jeruzalem om er de ark in te plaatsen. De tempel die Jezus kende, was de tempel die door koning Herodes was gebouwd (de koning die regeerde bij zijn geboorte).
Lees meer

Bij de tekst

Petrus, Jakobus en Johannes

Petrus, Jakobus en Johannes zijn de eerste leerlingen die Jezus bij zich roept. Zij zijn het ook die de gedaanteverandering van Jezus op de berg (Tabor) meemaken en aanwezig waren bij de opwekking van het dochtertje van Jaïrus.

Bijbel en kunst

M. CARAVAGGIO

De gevangenneming van Christus(1602)

Het werk van de Italiaanse kunstschilder Michelangelo Merisi da Caravaggio (1571 - 1610) toont het moment waarop Judas Jezus verraadt met een kus.
Helemaal links is Johannes te zien, die wegvlucht.
Dan Jezus die zich teleurgesteld terugtrekt na de kus van Judas.
Rechts naast hem Judas Iskariot, die Hem met een kus verraden heeft.
Drie soldaten waarvan de eerste in het verlengde van Judas Jezus wil arresteren.
Een man die een lantaarn vasthoudt om het tafereel te verlichten.

Suggestie

Kleine kinderen

DOEN

Tekenen en kleuren

Vertel de kinderen eerst wat er gebeurde na het avondmaal in de olijfhof.

Mogelijkheid 1

Bezorg de kinderen de bovenstaande illustratie.
Eerst tekenen ze de drie leerlingen die Jezus gevolgd waren.
Daarna kleuren ze de hele plaat.

Mogelijkheid 2

Bezorg de kinderen de bovenstaande illustratie.
Eerst tekenen ze de Olijfbomen in de tuin.
Daarna kleuren ze de hele plaat.

Jongeren

ZINGEN / BELUISTEREN

Bleibet hier

(muziek: J. Berthier - Taizé)

'Bleibet hier und wachet mit mir.
Wachet und betet,
wachet und betet.'

'Blijf nu hier en waak bij Mij.
Waakt en bidt,
waakt en bidt.'

Klik hier om dit lied te beluisteren.